Ondernemersbloed: Hein van Laarhoven over nooit stoppen met ondernemen

Ondernemersbloed is een ode aan het familiebedrijf. In deze rubriek interviewt Simon van den Boomen bekende en minder bekende ondernemers van authentieke familiebedrijven over hun ervaringen. In deze editie vertelt Hein van Laarhoven over zijn iconisch autobedrijf met 13 filialen, automerken Jaguar, Land Rover, Aston Martin, Rolls-Royce, BMW, MINI en McLaren en ruim 300 medewerkers. Wat drijft Hein?

“Het bedrijf Van Laarhoven is in 1929 opgericht. Toen mijn vader in 1962 overleed hadden we één monteur in dienst en verder een oud KNIL-officier op kantoor. Mijn vader was een rustig mens. Hij ging gebukt onder een hoge bloeddruk. Op veel te jonge leeftijd stierf mijn vader plotseling aan de keukentafel. In mijn ogen was er altijd spanning over zijn gezondheid. Met de regelmaat van de klok ging hij naar het ziekenhuis. Toen hij overleed zat ik in de vierde klas van de HBS. Ik was het schooljaar daarvoor blijven zitten. Het overlijden van mijn vader was natuurlijk een schok voor ons als gezin maar ook voor zo’n klein bedrijfje.”

“Omdat ik was blijven zitten moest ik die zomer een aantal weken terug naar school. Dat wilde ik helemaal niet. Ik wilde in de garage van mijn vader werken. Daar deed ik inmiddels van alles: van het bedienen van de pomp tot aan de verkoop van auto’s. Dat was soms wel ingewikkeld, omdat ik nog geen rijbewijs had. Dan ging ik op de fiets naar een klant om daar de verkoop van een auto te bespreken. Ziet u het voor zich? Ik heb de HBS niet meer afgemaakt, daar had ik totaal geen zin meer in.”

“Er waren in die tijd twee zaken belangrijk voor mij. Ten eerste was er geen gezinsinkomen meer als het bedrijf werd stopgezet. En ten tweede was de importeur van de merken Wolsley en Riley, dhr. Dirk van der Mark, uit Amsterdam bereid mij als ‘menneke van zestien’ een garantie te geven ter grootte van mijn erfdeel om door te kunnen draaien. Het overlijden van mijn vader leidde er toe dat zijn broer voogd werd over mij en mijn twee zussen. Mijn oom zag het niet zitten dat ik in de zaak kwam. Hij vond, overigens begrijpelijk, dat ik terug naar school moest gaan. Ik wilde dat absoluut niet en ik wist het zo te draaien dat ik een andere voogd kreeg. Nadat ik achttien werd, kreeg ik meerderjarigheidsverklaring met behulp van een advocaat. Daarmee kreeg ik armslag om het bedrijf op eigen benen voort te zetten.”

“Ik zie alles in het leven als een uitdaging. Zelf ben ik een mix van mijn vader en moeder. Ik typeer ik me als een vechter. Vanuit mijn verleden ben ik niets anders gewend dan dat ik ervoor heb moeten knokken. Ik ben van nature oprecht geïnteresseerd in andere mensen. Alleen bereikt u namelijk niks. Afgezien van mijn vasthoudendheid vind ik eerlijkheid enorm belangrijk. Dat staat bij mij hoog in het vaandel. Vroeger was ik best assertief, niet in de zin van ruzie zoeken of zo, maar gewoon in mijn zin willen krijgen. Linksom of rechtsom wilde ik krijgen hoe ik het wilde hebben, misschien is dat nu nog zo. Mijn assertiviteit heb ik in de loop der jaren weten te managen met de mensen om mij heen.”

“Op dit moment is Van Laarhoven Holding BV nog 100% van mij. De overdracht naar mijn drie dochters willen we voor het eind van dit jaar geregeld hebben. We gebruiken daar de BOR faciliteiten voor. Ik ben nu 75 jaar en ik heb best een paar jaar geworsteld met de vraag ‘geef ik alles weg?’. Het was voor mij een proces waar ik in moest groeien. Dat vraagt om rijping. Het stomme is dat ik nooit stil sta bij de eindigheid van het leven. Ik ga ervanuit dat het leven oneindig is. Rationeel weet u dat u op een gegeven moment moet stoppen maar gevoelsmatig ervaar ik dat niet zo.”

“15 jaar geleden nam mijn dochter Marissa al het operationele stokje als directeur van onze Engelse merken over. Zij doet dat dus al een hele tijd. De samenwerking met Pallieter binnen PALA voor de bedrijven BMW en MINI wordt door een eigen management aangestuurd. Daar bemoei ik me dus niet mee. Ik vind dat ik als vader geen onderscheid kan maken tussen mijn kinderen, vandaar dat ze met z’n drieën het bedrijf krijgen. Maar omdat Marissa al 17 jaar voor CITO en CITO Motors werkt, heb ik een uitzondering gemaakt. Die bedrijven gaan samen met Autoschade Groeneveld naar haar.”

“Het belangrijkste voor mij is het gelukkig maken van mijn kinderen. Natuurlijk moeten ze dat zelf doen maar als ik kan dan zal ik ze daarbij helpen. Als vader moet ik iedereen gelijk behandelen en daar ben ik ook heel transparant over. Hoewel het proces een paar jaar duurde hebben we daar samen in alle openheid over gesproken. Het familie overleg was heel goed in dat verband.”

“De continuïteit van ons bedrijf ligt bij onze kinderen. Laurella is werkzaam voor Van Laarhoven Holding en Marissa als directeur voor CITO en CITO Motors. Als u kinderen in het bedrijf hebt, moet u ze naast verantwoordelijkheid ook bevoegdheden geven. Daar maken ze hun eigen afwegingen en keuzes in. Daarbij moeten ze ook fouten mogen maken. Ik maak me geen zorgen over de continuïteit van het bedrijf, maar ik bekommer me wel om het welzijn van mijn kinderen.”

“Dat is iets anders en doe ik als vader. We hebben een familieplan om ons bedrijf naar de toekomst toe continuïteit te bieden. Dat doen we met de kennis van vandaag. Daar zet u het pad naar de toekomst mee uit. Ik heb daarbij zeker niet alle touwtjes in handen. Dat idee mag dan wel bij de buitenwacht bestaan maar dat is allemaal beeldvorming. Marissa regelt het echt zelf, net als de directie van PALA voor de BMW- en MINI-bedrijven. Dat ik elke dag op de zaak komt wil niet zeggen ik het nog allemaal beslis. Mijn kantoor is daar toevallig gevestigd.”

“De samenwerking met familie Van Doorne van Pallieter leidde tot PALA, een samentrekking van Pallieter en Van Laarhoven. Dat was voor mij een ‘gamechanger’. Die samenwerking was voor beide partijen 1 + 1 = 3, misschien wel 4. We doen dit nu al twintig jaar en er is nog niet een keer een discussie geweest. Het samengaan in PALA was eigenlijk toeval. Ik was als BMW dealer in de plaatsen Eindhoven, Veldhoven en Weert gevestigd. Pallieter was eigenaar van de BMW vestigingen Helmond en Uden. Toen kwamen de BMW vestigingen Venlo en Roermond te koop. Het lukt mij niet die te kopen en toen ben ik met Pallieter in gesprek gegaan zodat zij vestigingen konden verwerven. De bedoeling was vervolgens een gezamenlijke nieuwe vestiging te openen tussen Weert en Roermond.”

“Dat idee van de samenwerking rondom die vestiging leidde vervolgens tot een complete fusie. Dat was niet de insteek maar wel het gevolg. De reden voor de fusie was van mijn kant dat ik het belangrijk vond om binnen BMW een sterke marktpositie te hebben. Ik ging dus niet voor meerdere merken maar voor paar sterke merken met een dominante marktpositie. In 2008 namen we dealerbedrijven in Den Bosch, Nijmegen en Waardenburg over. Daardoor konden we tegenwicht bieden als autobedrijf met een sterke marktpositie. Met één merk kunt u als dealer ten opzichte van de fabriek interessant zijn.”

“Een forse schaalgrootte bood ons de gelegenheid een professionele organisatie te bouwen. Ik heb eigenlijk altijd wel de drang gevoeld om boven het lokale uit te stijgen. De wereld is groter dan Eindhoven en omgeving. De economische principes van bundeling van krachten, synergievoordelen, versterking van resultaat en rendement zijn daar het logisch gevolg van. Maar voor mij gold nooit het principe ‘groeien om te groeien’. Zo word ik meer opgewonden van winst, rendement en medewerkerstevredenheid dan van omzet.”

“Ik ben dol op Engelse merken, die hadden we al van vroeger uit. Later kwamen daar Aston Martin, Jaguar en Land Rover bij. De merken BMW en MINI maakten het compleet. Toen Hessing failliet gingen we met succes achter het Rolls-Royce importeurschap aan. Met de bestaande Engelse merken en BMW lag er een mooi fundament en zo kregen we het alleenrecht om in Nederland Rolls-Royce te gaan verkopen. Dit jaar zijn we officieel aangesteld als importeur van McLaren.”

“Wij werken eigenlijk alleen maar met jonge mensen. Er waren twee oude bokken. Dat ben ik zelf en Henk van Lieshout, mijn financiële man, die onlangs 50 jaar in dienst was en met 76 jaar pas met pensioen ging. Verder zijn het allemaal jonge mensen die iets komen brengen. Wij leiden onze mensen zelf op, dat zijn twintigers. Onze kerngroep rondom Marissa is tussen de 30 en 40 jaar. Daar draait het bedrijf op. We bieden deze mensen een marktconform salaris en verder incentives om te presteren. We vinden het als bedrijf ook belangrijk om mensen perspectief binnen onze groep te kunnen bieden. Gezien onze schaalgrootte kunnen we mensen intern door laten groeien op andere onderdelen binnen de groep.”

“Voor mij geldt het ‘forever young’ gevoel en dat is voor mij op de KTM offroad motor op zondag gaan crossen. Op mijn leeftijd wil ik alles nog kunnen doen. U moet natuurlijk geluk hebben dat u fysiek in orde bent en dat u niet ziek wordt. Verder sta ik midden in het leven en heb ik een brede interesse, bijvoorbeeld in kunst. Ik heb mezelf op 75-jarige leeftijd een nieuw KTM offroad motor cadeau gedaan. Om de 2 weken ga ik crossen. Mijn twee gekwetste schouders, met dank aan de motorcross, neem ik op de koop toe. Ik wil niet in de situatie komen dat ik denk ‘ik vind het wel genoeg zo’. Niks doen is gewoon niets voor mij. Ik vind het leuk om zaken aan het rollen te houden. Ik blijf daarom graag in een werkritme zitten van elke dag naar de zaak gaan. Niet dat ik daar de hele dag met (auto)zaken bezig ben, integendeel. Ik vind het gewoon lekker daar en ik beschouw ‘de zaak’ dan ook als het verlengstuk van mijn thuis.”

“Tijden veranderen. Vroeger was er de VAE (Vereniging Autodealers Eindhoven). Daar waren wij als Van Laarhoven maar een kleine jongen. Daarin zaten diverse families Van der Meulen met Ford, Volkswagen, Opel en Citroen. Verder Theo Vlemmings en de familie Jonkers. Die zijn allemaal weg en wij zijn doorgegroeid. Ik ben nu 75 jaar en heb twee keuzes: het bedrijf overdragen aan de volgende (derde) generatie of het verkopen. Als u besluit om het binnen de familie te houden dan moet tenminste een van de kinderen ook geschikt zijn. We hebben het bij ons over meer dan 300 medewerkers en dat is een hele eindverantwoordelijkheid. Gelukkig is het ‘willen & kunnen’ bij Marissa in goede handen en kunnen we als familiebedrijf Van Laarhoven Holding door.”

“Verder ben ik van mening dat als u een onderneming hebt, dat u als ondernemer ook dingen moet doen voor de samenleving. Ik put daar als mens energie uit. Ik houd er niet van om alles alleen voor mezelf te doen. Verder ben ik trots op de ontwikkeling die de stad Eindhoven heeft doorgemaakt. Iedereen doet daarin mee. De algemene opinie en vooral de media-aandacht is gericht op de grote bedrijven, de multinationals en dat terwijl de familiebedrijven meer dan 50% van de economie en werkgelegenheid draaiende houden. Daar waar ‘corporates’ meer op kortetermijngewin uit zijn, gaat het bij familiebedrijven altijd om lange termijn continuïteit. Dus niet alles is enkel op rendement gericht. Ik vind het imago van familiebedrijven de laatste jaren eigenlijk best positief is geworden.”

“Tot slot een advies. Ik zou zeggen, probeer alles als een spel te zien dan wordt het extra leuk. Ik zie zelf in ieder geval alles als een uitdaging en dat maakt dat het ook iets positiefs voor mezelf wordt. Dat voelt goed en het houdt me ‘forever young’. Denk daarom in kansen en nooit in bedreigingen. Dat moet u ook in slechte tijden doen want anders praat u zichzelf alleen maar de put in. Ik ben daarom nooit geïnteresseerd waarom iets niet kan en wil eigenlijk alleen maar weten wat er wel kan.”

Wenst u meer informatie over de rubriek Ondernemersbloed of wilt u graag meer weten over hoe wij familiebedrijven bedienen? Neem dan vrijblijvend contact op met Simon van den Boomen via Simon.Boomen@newtone.nl of bel naar +31 881 948 259.