Help, ik moet naar Bijzonder Beheer!

Het is het schrikbeeld van veel ondernemers: door de bank overgeboekt worden naar de afdeling Bijzonder Beheer. Maar wanneer boekt een bankt u kredietdossier over naar Bijzonder Beheer? Is dit eigenlijk wel zo erg? Wat verandert er allemaal en hoe komt u weer terug in het “reguliere circuit”? In deze blog geef ik de antwoorden op deze vragen. Daarbij geef ik tips om het verblijf bij Bijzonder Beheer wat aangenamer te maken en leg ik uit hoe u er uiteindelijk sterker uit kunt komen.

Wat is Bijzonder Beheer?

Bijzonder Beheer, bij sommige banken ook wel Intensief Beheer of Financial Restructuring and Recovery (FR&R) genoemd, is een afdeling binnen banken die het beheer van een kredietdossier over neemt als men eraan twijfelt of u de verplichtingen uit hoofde van de kredietovereenkomst wel kan nakomen. De afdeling bestaat over het algemeen uit twee onderdelen: begeleiding (restructuring) en afwikkeling (recovery). Tijdens de begeleiding is het streven om uw kredietdossier binnen afzienbare tijd weer naar het reguliere circuit te krijgen. Bij afwikkeling wil men versneld aflossen, al dan niet door het uitwinnen (te gelde maken) van de zekerheden. De prioriteit ligt bij het ondersteunen en adviseren van klanten naar rendementsherstel en daarmee het behoud van de klantrelatie. Daarnaast is men gericht op het bewaken en verminderen van het kredietrisico.

Waarom wordt u overgeboekt naar Bijzonder Beheer?

Er zijn meerdere redenen voor het overboeken van uw kredietdossier. Banken hebben hiervoor een aantal criteria, al dan niet voorgeschreven door DNB (De Nederlandsche Bank) en/of op basis van richtlijnen van de NVB (Nederlandse Vereniging van Banken). De criteria kunnen dus per kredietverlener verschillen en zijn soms subjectief van aard. Ik geef u graag een paar voorbeelden:

• Een aantal opeenvolgende jaren een verlieslatende exploitatie.
• Een onverwachts groot verlies waarbij het onduidelijk is wat de oorzaak is en of dit verlies incidenteel is geweest.
• Zwaar kredietgebruik, gecombineerd met afnemend werkkapitaal.
• Verzoek om verlies te financieren.
• Kwalitatief onvoldoende, onbetrouwbare of gedateerde financiële rapportages
• Het (veelvuldig) niet nakomen van afspraken uit de kredietovereenkomst, bijvoorbeeld het niet voldoen aan de overeengekomen convenanten/ratio’s.
• Geen vertrouwen meer in het management of interne conflicten die de bedrijfsvoering schaden.

Voor de dagelijkse (operationele) zaken, blijf u uw vertrouwde contactpersoon/relatiemanager bij de bank behouden. Voor wat betreft krediet gerelateerde zaken krijgt u een nieuw aanspreekpunt.

Wat kunt u verwachten?

Gemiddeld genomen is de relatiemanager (behandelaar) van Bijzonder Beheer een ervaren kredietspecialist met een commerciële achtergrond. Van hen wordt echter wel verwacht dat het belang van de bank voorop staat. De eerste kennismaking is vaak niet de meest plezierige afspraak. Los van het feit dat de ondernemer het veelal onnodig vindt en daardoor geen begrip heeft voor de overboeking naar Bijzonder Beheer, kondigt de behandelaar periodieke behandelingskosten aan en mogelijk een verhoging van de tarieven (kredietrisico-opslag). En of dit niet genoeg is, kunnen er nog extra zekerheden gevraagd, of beter gezegd geëist worden. Hierbij kunt u denken aan een verhoging van de hypothecaire inschrijving op onroerend goed, verpanding van zakelijke zekerheden die in het verleden niet nodig waren of aanvullend privé commitment van de ondernemer.

Meestal heeft u, als ondernemer, weinig mogelijkheden om hier tegenin te gaan. U staat met uw rug tegen de muur. Er is een grote mate van afhankelijkheid en in de positie waarin u verkeert, zal het niet makkelijk zijn om een andere financier te vinden.

Als u als ondernemer betrokken raakt bij Bijzonder Beheer beoordeelt u dit vaak met scepsis. Maar wist u dat de praktijk leert dat deze betrokkenheid ook een positieve invloed kan hebben op uw financiële situatie? De behandelaar heeft vaak meer eigen bevoegdheden en de besluitvorming gaat veel sneller. De behandelaar van Bijzonder Beheer zal intern een behandelplan moeten schrijven, waarbij u als ondernemer snel actie moet ondernemen met het uitvoeren van de herstelgerichte maatregelen. De behandelaar dwingt u hiermee om kritisch naar uw onderneming te kijken en hierdoor neemt de kans op rendementsherstel toe.

Hoe bereidt u zich goed voor?

Zoals altijd: een goede voorbereiding is het halve werk. Wees daarom voorbereid op de onderwerpen die altijd op de agenda staan. Denk hierbij aan het geven van een presentatie over uw onderneming, de geschiedenis, het verdienmodel, wie zijn uw klanten/opdrachtgevers en wie zijn uw belangrijkste leveranciers. Beschrijf daarbij de markt/branche waarin u actief bent, maak een SWOT-analyse (sterkte zwakte) en presenteer kengetallen die voor uw onderneming belangrijk zijn (KPI’s). Zorg dat u op de hoogte bent van de economische verwachtingen die de bank zelf heeft over de branche waarin u actief bent.

Mijn belangrijkste tip: beschik over goede managementinformatie. Uw cijfers moeten actueel en betrouwbaar zijn en behalve historische cijfers heeft u prognoses nodig. Niet alleen van de rentabiliteit (W&V rekening), maar tevens van de balans en zeker ook voor de liquiditeitsontwikkeling. Denk er goed over na of u hulp nodig hebt om de turnaround te maken. Als de behandelaar van Bijzonder Beheer twijfelt aan het toekomstperspectief, aan de interne informatie of aan de kwaliteiten van de ondernemer om de noodzakelijke turnaround te maken, dan kan het gebeuren dat ze een externe partij voorschrijven om hier ondersteuning bij te bieden. Dit zijn vaak kostbare trajecten waarvan de kosten voor uw onderneming zijn. Dit is dan geen vrijblijvendheid maar een verplichting waar u vaak niet op zit te wachten. Zorg dus dat u snel en onderbouwd het vertrouwen van de behandelaar van Bijzonder Beheert weet te winnen. U kunt maar één keer een eerste indruk kunt maken.

De periode bij Bijzonder Beheer

Het behandelplan van Bijzonder Beheer is gericht op het nemen van acties die moeten leiden tot rendementsherstel. Belangrijk aspect hierbij is de noodzakelijke of gewenste kredietpositie. Naast alle acties (en hoe deze te realiseren) komt dus de liquiditeitsbehoefte aan bod en wie daarin kan voorzien. Dat kan een stapeling zijn van verschillende kredietverschaffers, waarbij ze ook naar de ondernemer zelf kijken. Er zal periodiek overleg plaatsvinden om de voortgang van het herstel te bespreken. Op deze manier zal steeds weer actuele financiële informatie op tafel moeten komen.

Als het duidelijk is dat u (structureel) rendementsherstel bereikt, boekt men het kredietdossier weer terug naar de commerciële afdeling en is de periode bij Bijzonder Beheer afgesloten. Vaak vindt dit overigens pas plaats nadat twee opeenvolgende jaren met een voldoende positief resultaat zijn afgesloten, maar ook hier kunnen in specifieke situaties andere criteria van toepassing zijn.

Indien herstel uit blijft en de bank verwacht dat u dit niet meer binnen een acceptabele periode bereikt, zal men afspraken proberen te maken over de beëindiging van het krediet, waarbij de bank de schade zo veel als mogelijk zal willen beperken. In het slechtste geval zou dit kunnen leiden tot een faillissement. In dat kader wil ik je graag nog wijzen op de blog van mijn collega Marieke Hendrikx, waarin zij tips geeft om risico’s te beperken bij een faillissement. Overigens biedt de WHOA (Wet Homologatie Onderhands Akkoord) ook nog mogelijkheden om een faillissement te vermijden.          

Samenvattend

Overboeking naar Bijzonder Beheer hoeft zeker niet het einde van uw onderneming te betekenen. Het kan uw ogen openen, waardoor u uiteindelijk sterker uit deze periode kunt komen. Een goede voorbereiding op de eerste afspraak is erg belangrijk. Vraag hierbij ondersteuning van uw financieel adviseur.

-it helpt om zelf aan het stuur te blijven zitten waarbij de behandelaar van Bijzonder Beheer bereid is om op de bijrijdersstoel plaats te nemen. Naast de soms negatieve berichten over Bijzonder Beheer zijn er tal van ondernemers die positief zijn over hun periode bij Bijzonder Beheer. Ondernemers waarderen vooral de strategische sessies en de korte doorlooptijden bij kredietmutaties. En besef dat het leeuwendeel van de ondernemingen de periode bij Bijzonder Beheer succesvol afsluit.

Natuurlijk is voorkomen beter dan genezen. Lees daarom mijn blog nog eens terug over het periodieke onderhoud van uw financiering of één van de blogs van mijn collega’s over het actueel zijn en houden van uw administratie, tussentijdse informatievoorziening en prognoses.