Dubbele belasting: voorkomen is beter dan genezen

Laat u ergens geld liggen? In onze steeds verder krimpende wereld is de kans groot dat u een band hebt met het buitenland. Dit kan een onderneming zijn, maar ook een aandelenbelang. Heeft u al wel eens gecontroleerd hoe dat wordt belast? Nee? Misschien betaalt u dan wel dubbele belasting! In deze blog leest u of u dubbel wordt belast en wat u daar tegen kan doen.

Hoe weet ik of ik dubbel wordt belast?

Dubbele belasting komt voor in een situatie waar twee landen belasting willen heffen over hetzelfde inkomen. Een veel voorkomend voorbeeld is een aandelenbelang in een grotere portefeuille. Dubbele belasting kan dan optreden bij dividenden. Nederland heft dan namelijk over de waarde van de portefeuille op de peildatum (1 januari van het belastingjaar), terwijl een ander land wil heffen over de dividenduitkeringen op die aandelen. Op dat moment treedt dubbele belasting op. Ook bij een onderneming kan dit het geval zijn. U kunt hierbij denken aan twee landen die de winst willen belasten omdat een bedrijf volgens de beide nationale wetten daar is gevestigd.

Mag dat dan zomaar?

Of u het betalen van dubbele belasting kan voorkomen hangt af van de exacte situatie. Nederland heeft een groot aantal belastingverdragen gesloten met andere landen waardoor in de meeste gevallen dubbele belasting kan worden voorkomen. Afhankelijk van het verdrag mag een land vaak wel beperkt heffen. Voor dat deel krijgt u dan in Nederland een voorkoming. In het geval dat Nederland geen verdrag heeft gesloten met een land kunt u in veel gevallen nog steeds een beroep doen om een vermindering op grond van het ‘besluit ter voorkoming van dubbele belasting’. Dit besluit regelt hoe Nederland in bepaalde situaties een vermindering op haar belastingheffing verleend, zodat u niet dubbel wordt belast.

Goed geregeld dus…

…maar niet altijd. Met name in het geval dat er een bronheffing heeft plaatsgevonden komt u vaak dubbele belasting tegen. Nederland verleent dan vaak een voorkoming, maar wel tot een beperkt bedrag, namelijk maximaal 15% van het bruto dividend (hetgeen wat aansluit bij het Nederlandse dividendbelastingtarief). Er zijn diverse landen die hogere tarieven hebben in hun nationale wet: België, Duitsland en Frankrijk heffen bijvoorbeeld respectievelijk 20%, 25% en 30%.

Er blijft dan dus wel degelijk dubbele belasting over. Gelukkig kennen wij in Nederland een uitgebreid verdragennetwerk, waarbij via formulieren bij de buitenlandse belastingdienst het meerdere kan worden teruggevraagd. Deze kunt u bij de Nederlandse belastingdienst opvragen. Het grootste nadeel van deze procedures is dat u achteraf een teruggave moet regelen van uw geld, waarbij de mogelijkheid bestaat dat er veel vragen of aanvullende informatie wordt opgevraagd. Die informatie is in het ergste geval niet eens voorhanden of te krijgen. Als voorbeeld: De Franse belastingdienst (waar u dus de helft van het ingehouden bedrag kunt terugvragen) vraagt om een verklaring van het uitkerende (Franse) bedrijf. Dit heeft u niet zomaar op tafel. Wel heeft Duitsland zeer recent een wet aangenomen die hun procedure verder vereenvoudigd, juist op administratief vlak.

Voor een bedrijf die door meerdere belastingautoriteiten als belastingplichtig wordt aangemerkt ligt dit veel gecompliceerder. De verdragen schrijven vaak een ‘tiebreaker-rule’ voor, maar die kan nog altijd verschillend worden geïnterpreteerd. In de afgelopen jaren is vanuit de OESO en EU veel aandacht besteed aan de MAP (Mutual Agreement Procedure). Deze moet regelen dat landen onderling tot overeenstemming komen en u als belastingplichtige dus niet in onzekerheid of een situatie van dubbele belasting blijft zitten. De MAP is nog relatief nieuw, maar kan tijdrovend zijn en kosten (van bijvoorbeeld uw adviseur) met zich meebrengen.

Wat kan ik dan wel doen?

Besef dat er mogelijkheden zijn om op voorhand te regelen dat u belasting tegen het juiste tarief wordt ingehouden. Hoe dichter u bij de belegging of onderneming staat hoe eenvoudiger het is om te analyseren of u dubbel wordt belast én of dat voorkomen kan worden. Daarbij zijn het buitenlandse tarief, de belastingheffing in Nederland en het belastingverdrag (of Besluit ter voorkoming van dubbele belasting) van groot belang in die analyse.

Er zijn helaas situaties waarbij op voorhand niets te regelen valt (bijvoorbeeld: een effectenportefeuille bij een bankinstelling). Zorg dan in ieder geval dat u tijdig de terugvraagprocedure opstart en vergeet de verrekening in uw Nederlandse aangifte inkomstenbelasting of vennootschapsbelasting niet!

Daarbij geldt uiteraard wel, alles wat op voorhand is geregeld, hoeft u achteraf niet te herstellen, ofwel: voorkomen is beter dan genezen! Stel uzelf dus ook eens de vraag, laat ik ergens belasting liggen?